ارزیابی مصرف سوخت در مزارع تولید گندم در گرگان

رجبی, محمد حسین; سلطانی, افشین; وحیدنیا, بیتا; زینلی, ابراهیم; سلطانی, الیاس

ارزیابی مصرف سوخت در مزارع تولید گندم در گرگان

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ واخد بجنورد

² استاد گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

³ کارشناس شرکت بهینه سازی مصرف سوخت

⁴ استادیار گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

با توجه به مصرف بی رویه سوخت های فسیلی که امروزه در کشور ما در جریان است و انتشار گاز های گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های فسیلی که خطرهای زیادی برای محیط زیست و در نتیجه انسان به همراه دارد، تمام تلاش ها بر آن است که مصرف انرژی به ویژه سوخت های فسیلی تا حد امکان کاهش یابد . بخش کشاورزی نیز از این موضوع مهم وحیاتی مستثنی نیست . هدف از این تحقیق عبارت بود از (1) برآورد میزان سوخت مصرفی و انرژی مربوطه در تولید گندم در گرگان (2) برآورداثر زیست محیطی مرتبط با مصرف سوخت با استفاده از شاخص پتانسیل گرمایش جهانی ، و (3) ارائه پیشنهادهایی جهت بهینه سازی مصرف سوخت در تولید گندم در گرگان . جمع آوری داده ها از طریق نظارت بر ماشین آلات و نهاده های مصرفی (سوخت )در طول عملیات زراعی در 6 مزرعه تولید گندم جمع آوری شد.آنالیز داده ها در سه بخش مصرف سوخت ، انرژی سوخت مصرفی و تولید گازهای گلخانه ای ناشی از سوخت مصرفی صورت گرفت . میزان مصرف سوخت در این 6 مزرعه ، بین 53 الی 123 لیتر درهکتار و همچنین انرژی حاصل از آن بین 2026 الی 4664 مگاژول درهکتار متغیر بود. بررسی ها نشان داد که عملیات تهیه زمین با 5/59 درصد بالاترین سهم را در مصرف سوخت داشته است و به دنبال آن عملیات برداشت، آبیاری و کاشت هر کدام به ترتیب با 5/10 ، 4/9 و 1/8 درصد در رتبه های بعدی قرار داشتند. همچنین متوسط تولید گازهای گلخانه ای CO2 CH4, ، و (N2O ناشی از مصرف سوخت های فسیلی در این 6 مزرعه ، معادل 244 کیلوگرم CO2 در هکتار بود. نتیجه گیری شد که با مدیریت زراعی مناسب تر و انجام تحقیقات بیشتر امکان صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش تولید گازهای گلخانه ای وجود دارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Fuel Consumption in Wheat Fields in Gorgan

نویسندگان [English]

Mohammad Hossein Rajabi, ¹
Afshin Soltani, ²
Bita Vhidnia, ³
Ebrahim Zeinali ⁴
Elias Soltani ⁴

¹ M.Sc Student, Agronomy, Islamic Azad University, Bojnord Branch, Bojnord, Iran,

² Professor, Department of Agronomy, Faculty of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

³ Expert, Iranian Fuel Conservation Company, Tehran, Iran

⁴ Assistant Professor, Department of Agronomy, Faculty of Plant Production, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

چکیده [English]

With regard to the careless consumption of fossil fuels in Iran and the resulting greenhouse gas emissions and related risks to the environment and human health, many attempts are being undertaken to try to control this consumption. The agricultural sector is no exception to this vital and important issue. The objectives of this research were: (1) to determine amount of fuel consumption and related energy use in wheat fields in Gorgan Province, (2) to estimate the environmental impact of the consumed fuel using global warming potential (GWP), and (3) to explore options to optimize fuel consumption. Data were gathered from six representative fields by monitoring production practices and inputs used. Data were analyzed with regard to fuel consumption, energy inputs related to fuel consumed and greenhouse gas emissions from the consumed fossil fuels. Fuel ranged between 53 to 123 L ha-1 and the energy from the consumed fuel varied between 2026 to 4664 MJ ha-1. Results indicated that seedbed preparation had the highest rate of fuel consumption (59.5 % of total) followed by harvesting, irrigation and sowing operations at 10.5, 9.4 and 8.1 %, respectively. The average of greenhouse gas emissions (CO2, CH4 and N2O) from the consumed fossil fuels was estimated at 244 kg equivalent CO2 ha-1. It was concluded that through better farm management and more research it is possible to reduce fuel consumption and greenhouse gas emissions.