بررسی تنوع زیستی درختی و علفی در منطقه حفاظتشده دنای غربیو ارتباط آن با عوامل محیطی

نوع مقاله : Original Articles

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جنگل داری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

2 استادیار گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و پژوهشکده منابع طبیعی و زیست محیطی، دانشگاه یاسوج

چکیده

جنگل های زاگرس از مهمترین و باارزشترین اکوسیستمه ای جنگلی کشور محسوب می شوند. به منظور مطالعه تنوع گونه ه ای گیاهی و ارتباط آن با عوامل محیطی در اکوسیستم های جنگلی زاگرس میانی در جنگل های منطقۀ حفاظتشده دنای غربی، منطق ه ای به مساحت 600 هکتار در نزدیکی شهر یاسوج انتخاب شد . سپس به صورت 15 متر × تصادفی سیستماتیک 50 پلات 450 متر مربعی به ابعاد 30 پیاده شد که در داخل پلا ته ای اصلی 200 میکروپلات یک متر مربعی، 200 میکروپلات 10 متر مربعی، 50 میکروپلات 45 متری پیاده شد. سپس عوامل فیزیوگرافیکی مانند شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در هر پلات برداشت و اندازه گیری شدد. تمامی گونههای درختی و علفی موجود در هر پلات نیز ثبت شد. نتایج حاصله حاکی از آن است که عوامل خاکی مانند آهک، پتاسیم و بافت خاک اثرات مختلفی بر تنوع زیستی علفی و درختی دارد. بدین ترتیب که هرچه آهک خاک افزایش یابد، پتاسیم آن کم شود، و ذرات خاک درشتتر باشد، تنوع زیستی علفی افزایش می یابد اما تنوع درختی کم می شود. ارتفاع از سطح دری ا و جهت بر غنای درختی، و نیز شیب بر تنوع علفی تأثیرگذار بود. ارتفاعات پایین و جهت های شمالی دارای بیشترین غنا هستند و شیب های میانی نیز از تنوع بالاتری برخوردارند. همچنین عوامل خاکی بیشتر از عوامل فیزیوگرافی بر تنوع زیستی علفی تأثیرگذار بود. بهطور کلی نتایج این تحقیق مشخص کرد که علیرغم حفاظت تنوع زیستی، به ویژه تنوع علفی، در مناطق قابل دسترس و شیب های پایین به دلیل برداشت های انسانی و چرای دام، پایین است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Tree and Grass Biodiversity in the Protected Area of Western Dena and its Relationship with Environmental Factors

نویسندگان [English]

  • Seyyed Moeinoddin Zamani 1
  • Roghayeh Zolfaghari 2
1 MSc. Student of Forestry, Faculty of Agriculture, University of Yasouj, Yasouj
2 Assistant Professor, Department of Forestry, Faculty of Agriculture and Member of Scientific Board, University of Yasouj, Yasouj
چکیده [English]

The Zagros forests are important and valuable forest ecosystems in Iran. In order to study plant species diversity and its relationship with environmental factors in the central Zagros forest ecosystems, 600 hectares of forest of the western Dena protected area were selected near Yasuj City. 50 plots of 450 square meters were then established with dimensions of 15× 30 meters. So, 200 microplots of one square meter, 200 microplots of 10 square meters and 50 microplots of 45 square meters were established within the main plots. All physiographic factors, such as slope, aspect, altitude, and the physical and chemical soil properties of each plot, were collected and measured. All tree and grass species on each plot were recorded. The results showed that factors such as lime, potassium and soil texture had diverse effects on trees and grasses. Thus, by increasing lime and decreasing potassium and larger soil particles, grass biodiversity increased, while tree diversity decreased. Altitude and aspect had an affect on tree richness, and slope affected grass diversity. Lower altitudes and northern aspects showed a higher amount of richness, and the middle slope had the highest value of grass diversity. Also, the effects of soil factors on grass biodiversity were more than physiographic factors. The present study also determined that biodiversity, especially grass biodiversity, despite protection, was low in the available areas and lower slopes, due to human harvests and livestock grazing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zagros
  • Physiographic
  • Soil Physico-Chemical Properties
  • Richness
  • Evenness